wykup menedżerski

Czy spotkał się ktoś z Was z pojęciem wykup menedżerski www.avallon.pl/wykup-menadzerski-mbihttp...ykup-menadzerski-mbi /? Mniej więcej wiem na czym ten proces polega. Grupa menadżerów zatrudnionych w przedsiębiorstwie wykupują większość udziałów w firmie stając się tym samym właścicielami przedsiębiorstwa. Zazwyczaj brakująca część środków na wykup przedsiębiorstwa jest pokrywana z kredytu bankowego. Inne rozwiązanie to nawiązanie współpracy z funduszem venture capital. Właśnie ten drugi rodzaj współfinansowania wykupu mnie interesuje. Jak wygląda umowa między grupą menadżerów a funduszem venture capital? Rozumiem, że fundusz dokładnie sprawdza wykupowane przedsiębiorstwo przed podjęciem decyzji. Jak w duży wpływ na podejmowanie decyzji w przyszłości ma grupa menadżerów?
Zastanawiam się jak ta transakcja wygląda od strony prawnej?

Cześć
Mam nadzieję że admin nie będzie miał mi za złe obszerności tego postu
Mogę podzielić się swoimi spostrzeżeniami na ten wykupów z uwagi na to że miałem okazję uczestniczyć w kilku tego typu transakcjach ze strony instytucji dostarczającej finansowania dłużnego i były to wykupy realizowane zarówno przez management jak i układ management+funduszPE+bank. Uwaga generalna - transakacje wykupów managerskich są z reguły jedną z odmian transakcji wykupów lewarowanych (LBO). I to bez względu na to czy występuje w niej wyłącznie tzw. grupa managerska czy grupa managerska z udziałem funduszu PE. Zazwyczaj więc w tych transakcjach występuje finansowanie dłużne by wykorzystać efekt dźwigni (stąd nazwa laverage buy out). Transakcje tego typu nie przebiegają według jednego „utartego” schematu ale model finansowy konstruowany jest z uwzględnieniem szeregu czynników które ostatecznie determinują ostateczną strukturę finansowania, poprzez ustalenie proporcji debt/equity. Jeżeli w transakcji występuje Bank wówczas istotne są dodatkowe wymogi takiej instytucji odnośnie oczekiwanego udziału własnego inwestorów, wymaganego poziomu prawnych zabezpieczeń, okres kredytowania itp. parametrów dotyczących kredytu. Jeżeli pytasz o model MBO z udziałem funduszu PE to ogólny schemat transakcji jest następujący: inicjatorem transakcji jest grupa managerska zamierzająca przejąć spółkę którą zarządzają. Jeżeli mają wiedzę że dotychczasowy właściciel jest skłonny pozbyć się biznesu i są znane parametry brzegowe transakcji jakich on oczekuje, grupa ta nawiązuje kontakt z funduszem który potencjalnie mógłby uczestniczyć w transakcji. Fundusz po zawarciu z uczestnikami najczęściej tzw. letter of comfort przystępuje do wstępnego due dilligence po którym podejmuje decyzję czy chce uczestniczyć w transakcji przejęcia oraz na jakich warunkach. Składana jest wstępna oferta nabycia, podpisywane są zazwyczaj umowy przedwstępne na podstawie których rozpoczyna się ze strony funduszu pogłębione due dilligence na podstawie którego podejmowana jest ostateczna decyzja o warunkach uczestnictwa w transakcji, w tym określenie najważniejszego jej elementu z punktu widzenia funduszu czyli ceny nabycia. Wtedy też rozpoczyna się poszukiwane źródeł finansowania. Oczywiście kapitał wnosi grupa managerska, fundusz deklaruje swój udział a na resztę kwoty poszukiwany jest dostawca kapitału dłużnego – zazwyczaj Bank. Choć zdarzają się też transakcje z udzialem funduszu/Banku dostarczającego finansowania typu mezzanine. Udział funduszu jest w tej transakcji kalkulowany na poziomie który zagwarantuje temu funduszowi wpływ na zarządzanie przejmowaną spółką. Zazwyczaj transakcje mbo realizowane są poprzez spółkę celową SPV do której equity wnoszone jest grupę managerską + fundusz PE a kredyt udzielany jest przez Bank. Spółka celowa nabywa akcje/udziały (w zależności od formy prawnej) spółki przejmowanej stając się jedynym akcjonariuszem/udziałowcem. Spółka celowa jest w następnym etapie łączna ze spółka przejmowaną i w konsekwencji kredyt trafia do bilansu spółki która została nabyta a grupa managerska+fundusz PE stają się właścicielami przejętej spółki. Jeżeli pytasz o kwestie prawne to zazwyczaj jednym z problemów prawnych w odniesieniu do spółki akcyjnej jest tzw. financial assistance wynikający z art. 345 ksh. W odniesieniu do spółki akcyjnej występują pewne kodeksowe ograniczenia wynikające z jej uczestnictwa w bezpośrednim lub pośrednim finansowaniu nabycia wyemitowanych przez nią akcji. Banki dostarczające kredytu wymagają, aby ta spółka akcyjna będą przedmiotem transakcji mbo udzieliła prawnych zabezpieczeń (hipoteki, zastawy) na jej aktywach i udzieliła poręczenia spłaty kredytu. I w tym wypadku napotykane są te ograniczenia wynikające z ksh. Oczywiście spółka akcyjna może bezpośrednio lub pośrednio finansować nabycie wyemitowanych przez nią akcji ale wymaga to oprócz zgód korporacyjnych (uchwała WZA) również utworzenia specjalnego kapitału rezerwowego z kwot które nie będą mogły podlegać podziałowi. Dodam iż w odniesieniu do sp. z o.o. takich ograniczeń nie ma. Zdarzają się również inne formuły transakcji bez udziału spółki SPV a poprzez udzielenie spółce przejmowanej kredytu który finansuje skup akcji/udziałów od dotychczasowych udziałowców w celu ich umorzenia. W wyniku tego również dochodzi do zmian w akcjonariacie – w pierwszym etapie grupa managerska + fundusz PE wnoszą kapitał na objęcie nowych akcji/udziałów stając się akcjonariuszmi/udziałowcami a następnie poprzez skup akcji/udziałów od występujących ze spółki akcjonariuszy dochodzi do tej zmiany właścicielskiej. Bardzo rzadko ale spotykałem się również z pomysłem transakcji wykupu managerskiego poprzez nabycie przez spółkę SPV przedsiębiorstwa spółki przejmowane w rozumieniu art. 551 k.c. Funkcjonuje też model z wykorzystaniem SPV ale bez jej połączenia ze spółka nabywaną. Kredyt zaciągnięty przez spółkę SPV jest wówczas spłacany dywidendami które płaci spółki przejęta lub źródłem spłaty kredytu jest umowa o zarządzanie spółką przejętą zawierana na podstawie art. 7 ksh (ale moim zdaniem ten wariant może być kontrowersyjny z podatkowego punktu widzenia). I na koniec po uskładaniu przez inwestorów (grupa managerska+funduszPE) całego finansowania zawierane są pomiędzy nimi umowy inwestycyjne lub umowy akcjonariuszy które normują stosunki pomiędzy nimi (kształt zarządu, RN, podejmowanie uchwał na WZA oraz warunki wyjścia funduszu ze spółki). Bo fundusz jest w tych transakcjach podmiotem który zainteresowany jest w pewnej perspektywie czasu osiągnięciem wymaganej stopy zwrotu więc z góry zakłada że po osiągnięciu przez spółkę/transakcję określonych parametrów ze spółki wyjdzie. Ale sposób dezinwestycji przez fundusz to już odrębne zagadnienie.
Jeżeli chodzi o dostępność literatury polskojęzycznej na ten temat to jest ona dosyć uboga. Dla zainteresowanych tematyką są organizowane co dwa/trzy lata konferencje wykupów managerskich na których spotykają się managerowie spółek które były przedmiotem mbo, Banki uczestniczące w finansowaniu, managerowie zainteresowani przejęciem, firmy consultingowe, kancelarie prawne i wszyscy których tematyka interesuje.